STUDIO XI Konkursu

II ETAP

15.11.2019

Pierdomenico Leonardo

 I. J. Paderewski Miscellanea: Melody, Op. 16 No. 2

Humoresque de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

P. Rameau Gavotte et six doubles

F. Liszt Sonata in B minor, S. 178

Włoski pianista rozpoczął swój recital od powstałej 300 lat temu ale ponadczasowo uroczej kompozycji francuskiego klawesynisty Philipa. Rameau. Wyraźnie dobrze czuł się w tej barokowej stylistyce . Bawił się filigranowymi nieraz ornamentami, ciekawie różnicował plany – z jednej strony było w tym dużo dyscypliny, ale też lekko improwizacyjny charakter. Całkowicie zrezygnował z używania pedału – przyjął konwencję pozostania przy oryginalnej, klawesynowej charakterystyce artykulacji. W moim odczuciu na współczesnym, a zwłaszcza tak dobrym fortepianie, wyrafinowana pedalizacja wzbogaciłaby jeszcze świat barwowy. Dźwięk klawesynu, zwłaszcza we wnętrzach pałacowych, w jakich zwykło się go kiedyś słuchać, wcale nie jest „suchy”. Ale i tak w całym występie był to w moim odczuciu najciekawszy punkt programu. Utwory Paderewskiego zagrał dość zwyczajnie, bez dbałości o detale, mało lirycznie w naprawdę pięknej Melodii op. 16. W Sonacie Liszta niestety nie udało mi się z zaangażowaniem podążać za jego interpretacją, której stylistyka jakoś nie mogła do mnie przemówić. W pierwszym etapie już w Nokturnie Respighiego jawił mi się jako „kolorysta” bardziej niż emocjonalny liryk. Choć w dziele Liszta jest kilka miejsc, które pięknie brzmią w impresjonistycznej konwencji, to jednak jest to utwór na wskroś emocjonalny. Cała historia, zainspirowana wątkami faustowskimi, tworzy niezwykłe napięcie i wymaga momentami może nawet pewnej dobrze pojętej romantycznej „egzaltacji”. Nie kwestionuję jakości tego wykonania – po prostu nie udało mi się do niego dostroić…

Belyavsky Sergey

 I. J. Paderewski Polish Dances: Mazurka in A major, Op. 9 No. 3

Polish Dances: Mazurka in B major, Op. 9 No. 4

Polish Dances: Polonaise in B major, Op. 9 No. 6

F Chopin Polonaise in F-sharp minor, Op. 44

S. Prokofiev  Sonata No. 6 in A major, Op. 82

Allegro moderato

Allegretto

Tempo di valzer lentissimo

Vivace 

Wstęp do Poloneza fis-moll Rosjanin zagrał dość złowrogo, ale już narracja głównego tematu zaczęła się raczej łagodnie. Unikał mocnych basów, co dawało czasem wrażenie niewystarczającej pełni brzmienia. Jego technika gry charakteryzująca się czasem „rzucaniem” dłoni z wysoka powodowała miejscami lekkie nieczystości i brak dostatecznego jak dla mnie poczucia legato we frazie. Kujawiaka w środkowej części zagrał bardzo tanecznie, raczej lekko i pogodnie, niż melancholijnie. Chyba najbardziej przekonująco i polonezowo zabrzmiała repryza. Z obowiązkowych utworów wybrał same formy taneczne i to był dobry wybór. Szczególnie podobały mi się mazurki – lekkie, finezyjne, taneczne, z rysem improwizacyjnym. Pierwsza z trzech „Sonat Wojennych” Prokofiewa powstała na przełomie 1939/1940 roku i choć oczywiście pozbawiona bezpośredniej ilustracyjności to jest przejmującym muzycznym komentarzem tamtych tragicznych czasów. Charakterystyczny pierwszy temat oparty na bitonalności wynikającej z równoczesnej obecności wielkiej i małej tercji, drugi skontrastowany, spokojny. Rytmiczny, dość szybki marsz w części drugiej, część trzecia w rytmie walca i finałowa figuracyjna toccata. W tej dojrzałej kompozycji Prokofiew zawarł wszystkie typowe cechy stylistyczne swojej muzyki fortepianowej. Rosyjski pianista zinterpretował je z dużym przekonaniem – był wyrazisty rytmicznie, tam gdzie trzeba bardzo zdecydowany choć nie brutalny, stworzył też interesującą aurę brzmieniową w spokojnych tematach. Słuchał polifonicznie prowadzonych środkowych głosów, bawił się lekkością i selektywnością w finale, a narastające figury rytmiczne grał bardzo zapamiętale. Zaciekawienie tym pianistą podczas występu przybrało u mnie formę crescenda – jeśli nawet nie wszystko mnie przekonało Chopinie, to Prokofiew był naprawdę dobry!!

Lyu Tianyuan

I. J. Paderewski Album de Mai: Au Soir, Op. 10 No. 1

 Album de Mai: Scherzino, Op. 10 No. 3

S. Rachmaninov Sonata No. 1 in D minor, Op. 28

Allegro moderato

Lento

 Allegro molto

Miniatura Paderewskiego zabrzmiała bardzo wdzięcznie, z bezpretensjonalnym liryzmem. Trochę mniej utrafione w charakterze „Scherzino” – mogłoby być lżejsze, bardziej żartobliwe, iskrzące się krótką artykulacją. Dalszą część recitalu wypełniła w całości monumentalna Sonata d-moll S. Rachmaninowa. Ponownie pojawiła się historia Fausta, która bezpośrednio leżała u podstaw powstania tej kompozycji – wiemy to z listów kompozytora do swoich przyjaciół, w których także podkreślał jej ogromną trudność. Podobno kompozytor później odżegnywał się od tych literackich konotacji, ale chyba nie ma powodu, żeby nie brać takiego inspirującego scenariusza pod uwagę. Chiński pianista bardzo dobrze tę niezwykle trudną i rozbudowaną formę zinterpretował. Była tam pasja, liryzm, temperament, choć może czasem przydałoby się trochę więcej przejrzystości. Jego fantastyczna technika pozwalała mu na poradzenie sobie z ta gęsta i skomplikowaną fakturą, a w dźwięku było bogactwo odcieni i przede wszystkim szlachetność.

Kamil Pacholec

I. J. Paderewski Miscellanea: Thème varié in A major, Op. 16 No. 3

Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

S. Barber Nocturn Op. 33 (1959)

J. Brahms Sonata No. 1 in C major Op. 1

Allegro

 Andante

Scherzo. Allegro molto e con fuoco – Più mosso

Finale. Allegro con fuoco

Polski pianista rozpoczął swój recital od “Tematu z wariacjami” I. J. Paderewskiego, które barwnie zróżnicował, nadając im lekkość, elegancję, i polot w figuracyjnym finale. Krakowiaka zagrał z energiczną i taneczną narracją, wirtuozowsko budując środkowej części. W kompozycji Barbera – zaskakująco pięknym dodekafonicznym nawiązaniu do XIX-wiecznej tradycji nokturnu – pokazał dużo naturalnego liryzmu, płynność figuracyjnych akompaniamentów lewej ręki, szlachetne appasionato kulminacji. Dominantą całego recitalu była pierwsza sonata Brahmsa. Kamil zaprezentował bardzo przekonującą interpretację tego symfonicznego dzieła. Jeśli miałabym określić, co w moim odczuciu powinno cechować wykonanie takiego utworu, oprócz rzeczy oczywistej jaką jest wysoki poziom strony czysto technicznej, to wymieniłabym panowanie nad architekturą formy postrzeganą niejako z perspektywy dyrygenta, uwydatnienie używanych przez Brahmsa wszystkich rejestrów klawiatury poprzez odpowiednio dobierane proporcje; „instrumentowanie” faktury fortepianowej, a przy tym wypełnienie jej ogromną wewnętrzną energię, którą przeniknięte są wszystkie brahmsowskie rozbudowane formy. Kamilowi fantastycznie się to udało!

Mateusz Krzyżowski

I. J. Paderewski Miscellanea: Legende, Op. 16 No. 5

Miscellanea: Un Moment Musical, Op. 16 No. 6

Humoresques de Concert: Sarabande, Op. 14 No. 2

F. Chopin Nocturne in C minor, Op. 48 No. 1

Nocturne in F minor, Op. 48 No. 2

K. Szymanowski Fantasy in C major, Op. 14

Mateusz Krzyżowski w programie II etapu ponownie pokazał swoją liryczną naturę i to jak szlachetne, bogate brzmienie potrafi wydobyć z instrumentu. Bardzo dobrze panował nad proporcjami w Nokturnie c-moll, mądrze rozplanował narastanie kulminacji w środkowej części. Nokturn fis-moll rozpoczął z dużym zamyśleniem, mimo dość spokojnego tempa prowadził długą frazę, część środkową ukształtował też raczej refleksyjnie, bez większego kontrastu wyrazowego. Piękny i smutny był to nokturn… Z utworów Paderewskiego wybrał aż trzy kompozycje. Rozpoczął od uroczej „Sarabandy”, następnie zagrał „Legendę” op. 16 op. 5 (mniej znaną niż nr 1). To dość rozbudowana ballada, o narracyjnej formie, z ciekawie rozwijającym się tematem. Z perspektywy słuchacza troszkę żałuję, że nie chciał tego „cyklu” pięciu lirycznych form przełamać jakąś miniaturą o skontrastowanym charakterze . Ale już w „Fantazji” Szymanowskiego miał okazję pokazać również temperament i drapieżność. To bardziej złożona i zróżnicowana forma, powstała w czasie kiedy kompozytor przechodził okres inspiracji muzyką R. Wagnera, M. Regera. W tej swobodnej kompozycji fragmenty improwizacyjne i recytatywy nieustannie przeplatają się z częściami o bardzo dramatycznym przekazie, które Mateusz zagrał z prawdziwym żarem i appasionato.

Hao Yilei

I. J. Paderewski Album de Mai: Au Soir, Op. 10 No. 1

Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

R. Schumann Sonata in F – sharp minor No. 3, Op. 14

Allegro brillante

Scherzo. Molto commodo

Quasi variazioni. Andantino de Clara Wieck

Prestissimo possibile

A. Scriabin Sonata No. 10, Op. 70

Trzecia Sonata f – moll to najrzadziej grywana z trzech sonat Schumanna, z niezwykle trudną częścią finałową. Chiński pianista z powodzeniem zmierzył się z tym niełatwym dziełem. Grał z dużą świadomością, nie nadużywając pedalizacji w złożonych, schumannowskich zawiłościach faktury, uwydatniając ich strukturę dobrą artykulacją. W scherzu brakowało mi trochę większej drapieżności rytmicznej, ale za to zrekompensował mi to poczucie w finale. Ciekawie najbardziej chyba interesującą część sonaty – Andante z wariacjami na temat Clary. Jego gra była pewna, skuteczna, choć czasem forte brzmiało już nieco zbyt ostro. Miniaturę „Au Soir“ słyszałabym raczej z większą prostotą – to wdzięczny utwór drobnych rozmiarów, nie trzeba go aż tak „uatrakcyjniać“. Krakowiak zagrany był w wielu miejscach z bardzo oszczędnym pedałem, trochę mało tanecznie i zbyt ciężko. X Sonata Skriabina to „jasne“ zwieńczenie cyklu jego 10 sonat. Pełna świetlistych, wibrujących tryli, które są tu bardzo istotnym elementem wyrazowym. Chiński pianista ze zrozumieniem i dojrzałością zinterpretował to dzieło.

Byrdy Łukasz

I. J. Paderewski Miscellanea: Legende, Op. 16 No. 1

 Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

M. Mussorgsky Pictures at an Exhibition

Polski pianista pięknie i przekonująco zbudował historię w „Legendzie” , która w swojej zwięzłej formie łączy i liryzm i rys bardzo dramatyczny. W Krakowiaku miałam wrażenie pewnego przejaskrawienia rozmiarów dynamicznych tej miniatury – bardziej zainspirowałabym się określeniem „fantastyczny“ w tytule. W „Obrazkach z wystawy“ miał okazję pokazać całe spektrum możliwości pianistycznych i wyrazowych, bo zróżnicowanie tego cyklu właściwie w każdej części wymaga zupełnie innego kolorytu i zmierzenia się z rozmaitymi trudnościami technicznymi. Nie wszystkich obrazów w tej „galerii” słuchałam z jednakową satysfakcją, ale czyż nie jest tak zawsze z odbiorem dzieł sztuki?… Wydaje się, że Łukasz dobrze czuł się w monumentalnym formacie tej kompozycji. Najbardziej przekonały mnie chyba te najbardziej „złowrogie” części jak „Gnom”, czy „Chatka na kurzej stopce”. Zabrakło mi troszkę innego podejścia do obrazów zupełnie odrealnionych, magicznych (jak np „Stary zamek“ czy „Z umarłymi językiem umarłych”) , lub lekkich, ruchliwych jak „Rynek w Limoges” (ależ to trudne!). Mam nadzieję, że interpretacja tego bardzo atrakcyjnego koncertowo utworu trafiła także do serc jurorów.

Lynov Philipp

I. J. Paderewski Album de Mai: Chant d’amour, Op. 10 No. 2

Humoresques de Concert: Intermezzo polacco, Op. 14 No. 5

Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

R. Schumann Fantasy in C major, Op. 17

Durchaus fantastisch und leidenschaftlich vorzutragen; Im Legenden-Ton

Mäßig. Durchaus energisch

Langsam getragen. Durchweg leise zu halten

Rosyjski pianista wybrał aż trzy kompozycje Paderewskiego. Rozpoczął od niezwykle wirtuozowskiego „Intermezzo polacco”, następnie bardzo wdzięcznie i poetycko zaśpiewał „Pieśń miłosną”, a tryptyk zakończył „Krakowiakiem fantastycznym”. Tym razem tę interpretację odebrałam jako bardziej „fantastyczną”, lekką, a za to mniej „krakowiakową”, trochę zagonioną. Fantazja op. 17 to wspaniała kompozycja, przepełniona ogromną pasją, zmiennością nastrojów od szczęścia i nadziei do smutku i zwątpienia. Młody rosyjski pianista świetnie poradził sobie z jej niezwykle trudną, gęstą fakturą. Grał bardzo emocjonalnie, czasem porywczo – to świetnie oddawało ducha tej na wskroś romantycznej Fantazji, oddającej namiętność uczuć i desperację zakochanego, ale niepewnego swej przyszłości Schumanna. Momentami brakowało mi trochę bardziej przestrzennego brzmienia, które można by osiągnąć innymi proporcjami lub bardziej przejrzystą pedalizacją. Ale w całości była to naprawdę przekonująca interpretacja!

16.11.2019

Kim Saetbyeol

(Republika Korei)

I. J. Paderewski Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

Miscellanea: Melody, Op. 16 No. 2 

C. Debussy La plus que lente, L. 121

F. Mendelssohn Fantasy Op. 28

S. Rachmaninov Sonata No. 2 in B-flat minor, Op. 36

Allegro agitato

 Non allegro – Lento

 Allegro molto

Koreanka otworzyła swój recital walcem Debussy’ego. Jakże wdzięczna, rozleniwiona, giętka była ta z lekkim przymrużeniem oka napisana paryska miniatura! Przepięknie rozpoczęła Fantazję Mendelssohna – w swobodnie rozwijającej się pierwszej części była i piękna intonacja tematu, przejrzyste i miękkie kontrapunkty akordowe, świetnie zbudowana kulminacja. W trzeciej części pokazała niezwykłą selektywność, może momentami aż nazbyt wyeksponowaną bardzo oszczędnym pedałem. W całej kompozycji panowała subtelnie romantyczna aura brzmieniowa pasująca do stylistki Mendelssohna. W Paderewskim pokazała zupełnie inne spojrzenie na wiele detali – oba utwory były naznaczone jej oryginalną wrażliwością. Choć słyszałabym w „Melodii” nieco bardziej rozbudzoną dźwiękowo kulminację, to urzekło mnie jej frazowanie, a w „Krakowiaku” lekkość i taneczny wdzięk. Sonata Rachmaninowa wykonana była z dużym zaangażowaniem, można powiedzieć że z tak ogromnym dziełem ta drobniutka pianistka świetnie sobie radziła. Wydaje mi się jednak, że jej stylistyka pasowała bardziej do programu pierwszej połowy recitalu. Zapamiętam jej niesłychaną wrażliwość i coś nieuchwytnego, co bardzo przykuło moją uwagę – nie słuchałam jej z podziwem, ale jak gdyby „współodczuwaniem”. Chętnie posłuchałabym jej jeszcze raz…

Yoo Se-Hyeong

(Republika Korei)

I.J. Paderewski Polish Dances: Mazurka in A major, Op. 9 No. 3

Humoresques de Concert: Burlesque, Op. 14 No. 4

S. Prokofiev Pieces for piano from the ballet Romeo and Juliet Op. 75

No. 4 Young Juliet

 No. 5 Masks

No. 6 Montagues and Capulets

No. 7 Friar Laurence

No. 8 Mercutio

A. Scriabin Sonata No. 5, Op. 53

Koreański pianista zaproponował interesującą interpretację miniatur Paderewskiego, zróżnicował ich charakter, było to muzykalne, dobrze przygotowane wykonanie. Następnie przedstawił nam pięć części z „Suity z baletu Romeo i Julia”. To atrakcyjny, ale dość specyficzny utwór. Przenoszenie na fortepian faktury orkiestrowej, a także pewnej rytmiczności muzyki baletowej nie pozostawia w moim odczuciu wiele miejsca na interpretację. Usłyszałam w tym wykonaniu świetnego pianistę, ale nie usłyszałam jeszcze jaką jest osobowością. Odsłonił się dużo bardziej w Sonacie Skriabina, w której pokazał dużą wrażliwość i bogactwo brzmień fortepianu. Jego gra była pełna kontrastów, świetnego panowania nad skomplikowaną fakturą, skrajności wyrazowych tak potrzebnych w tym napisanym na kilka dni przed „Poematem ekstazy” dziele.

Marcin Wieczorek

(Polska)

I. J. Paderewski Miscellanea: Thème varié in A major, Op. 16 No. 3

Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

 Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

F. Chopin Ballade No. 1 in G minor, Op. 23

S. Prokofiev Sonata No. 7 in B-flat major, Op. 83

Allegro inquieto – Andantino

Andante caloroso

Precipitato

Jeśli przy poprzednim pianiście miałam pewien niedosyt wyrazistej osobowości artystycznej, to u Marcina Wieczorka to jest zdecydowanie jego atrybut. Określiłabym ją jako amalgamat wrażliwości, muzykalności i kreatywności z ekscentrycznością, chęcią zakwestionowania tego co utrwalone w tradycji, przejaskrawienia pewnych detali. Chyba wszystko na świecie jednak dąży do harmonii, ciągłe przesuwanie granic niekoniecznie otwiera ciekawsze przestrzenie… Zdecydowanie najlepszym punktem jego programu byłą Sonata Prokofieva, w której pokazał dużo wewnętrznej determinacji i ostro zarysowanej rytmiki podkreślającej tragiczny wymiar tego utworu.

Chen Xuehong

I. J. Paderewski Polish Dances: Mazurka in B major, Op. 9 No. 4

Humoresques de Concert: Menuet, Op. 14 No. 1

 Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

F. Schubert Sonata in A major, D. 664

Allegro moderato

Andante

Allegro

S. Rachmaninov Sonata No. 2 in B-flat minor, Op. 36 (1931)

Allegro agitato

Non allegro – lento

Allegro molto

Chiński pianista już w pierwszym etapie dał się poznać jako osobowość bardzo liryczna i muzykalna, dziś utwierdził mnie w tym wrażeniu. Poetycka natura pianisty bardzo dobrze pasowała do odzwierciedlenia klimatu

tej Sonaty Schuberta. To chyba jedna z najpogodniejszych sonat, w jasnej tonacji A-dur. Grał z pełnym uczucia z aangażowaniem. W drugiej części pięknie cieniował intonację frazy w zależności od harmonii. W trzeciej

części poczułam jednak już rodzaj przesycenia „słodkością” jego gry, w moim odczuciu mogło tam pojawić się trochę więcej zdecydowanego charakteru. Z ogromnym urokiem zagrał trzy utwory Paderewskiego. Menuet

miał był lekki, taneczny i finezyjny. W poetyckim, pastelowo zagranym nokturnie dostrzegł wiele nieoczywistych impresjonistycznych efektów, a mazurek miał w sobie dużo „polskości”. Szkoda kilku drobnych

nieczystości, bo była to jak do tej pory jedna z ciekawszych interpretacji programu obowiązkowego. Sonatę Rachmaninowa wykreował wspaniale! Było tam zarówno szerokie appasionato, jak i precyzja gęstej faktury.

Subtelnie brzmiące śpiewne piana i szeroki horyzont lirycznych tematów. Z dużym napięciem rozgrywał kulminacje, choć tu akurat zabrakło mi trochę większej ekspansywności narracji. Niezwykle utalentowany

pianista, a ma dopiero 20 lat!

Ha Gyu Tae

(Republika Korei)

I. J. Paderewski                      Album de Mai: Au Soir, Op. 10 No. 1

Album de Mai: Scherzino, Op. 10 No. 3

M. Ravel                                  Ondine from Gaspard de la Nuit

R. Schumann                          Kreisleriana, Op. 16

Recital w II etapie koreański pianista rozpoczął od precyzyjnej i ciekawej barwowo „Ondine“ Ravela. Z utworów Paderewskiego bardziej podobało mi się „Scherzino“ – dobrze uchwycone w charakterze, zagrane z polotem. Główną część recitalu wypełniła wspaniała kompozycja R. Schumanna – „Kreisleriana“ op. 16 inspirowana literacką postacią ekscentrycznego kapelmistrza J. Kreislera z opowieści E. T. Hofmanna. To cykl skomponowany z 8 części o swobodnej budowie, które są właściwie pod każdym względem skontrastowane. To typowe dla Schumanna przeciwstawienie dwóch oblicz jego natury – melancholii i refleksji z impulsywnością i gwałtownością. Był to jeden z ukochanych utworów kompozytora, który traktował jako obraz uczucia łączącego go z Clarą i zarazem trudnej dla nich rozłąki. Koreańczyk to wszechstronny pianista, umiejący właściwie zagrać wszystko. Miałam jednak w całym programie niedosyt gry cantabile – zarówno w takich miniaturach jak „Au Soir“ czy w lirycznych ogniwach cyklu Schumanna tematy mają swoje źródło w muzyce wokalnej. Wykonanie pianisty miało w wielu momentach zbyt dosłownie wirtuozowski charakter, jego podejście do dźwięku nie było wystarczająco inspirujące, fortepian brzmiał czasem zbyt ostro, za mało w tej narracji giętkości, trójwymiaru.

Muradov Rustam

I. J. Paderewski Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

Album de Mai: Caprice Valse, Op. 10 No. 5

D. Scarlatti Sonata in D major, K. 29

Sonata in B minor, K. 89

J. Brahms Sonata No. 2 in F-sharp minor, Op. 2

 Allegro non troppo, ma energico

 Andante con espressione

 Scherzo. Allegro- Trio. Poco più moderato

Finale. Sostenuto – Allegro non troppo e rubato

Mieliśmy na tym konkursie okazję już kilka razy słuchać fantastycznych wykonań sonat Scarlattiego, na tym tle interpretacja Rosjanina wypadła mało błyskotliwie. Sonatę D-dur zagrał niepotrzebnie niebywale szybko, za to bez odpowiednio perlistej artykulacji i aktywnego pulsu, a w obu sonatach fortepian brzmiał płasko i dość szaro. Druga Sonata Brahmsa, bardzo oryginalna, ma tak wspaniały potencjał dramaturgiczny i barwowy! Niestety rosyjski pianista nie chciał go wykorzystać. W zakresie narracji brakowało mi często logicznego „szkieletu” konstrukcji, dzięki któremu rozumiemy co się w kompozycji dzieje i z czego wynika. Za to w zakresie brzmienia piano było dość jednostajne i blade, a forte bardzo często nieprzyjemnie ostre, wręcz „drewniane”. Najbardziej odczuwałam jednak chłód ekspresji i jakby brak zainteresowania wykonywaną muzyką. Mimo swojej dojrzałości nie przekonał mnie do swojego sposobu rozumienia muzyki.

Papoian Ilia

I. J. Paderewski Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

 Polish Dances: Polonaise in B major, Op. 9 No. 6 

L. van Beethoven Sonata No. 31 in A-flat major, Op. 110

Moderato cantabile molto espressivo

 Scherzo: Allegro molto

Adagio ma non troppo. Fuga: Allegro ma non troppo

M. Ravel La Valse

Ilia Papoian charakteryzuje się dość specyficznym sposobem gry i interpretowania muzyki, który już w pierwszym etapie określiłam jako operujący skrajnościami. Dziś dodałabym jeszcze pewną kategoryczność, bezkompromisowość. Starałam się w tej ekscentryczności znaleźć interesujący walor, ale moim zdaniem pianista już za daleko posuwa się w przerysowywaniem artykulacji, dynamiki, proporcji i perkusyjności dźwięku. Dojrzała sonata Beethovena zabrzmiała dość osobliwie w takim ujęciu. Najbardziej brakuje mi u niego miękkości, śpiewności, która także potrzebna była w Nokturnie. Może nieco mniej przeszkadzało to w Polonezie, który miał ciekawsze miejsca, ale daleko odbiegał od eleganckiego stylu Paderewskiego. Moje wrażenia poprawił odrobinę poematem „La Valse” Ravela, gdyż słychać było, że swobodnie radzi sobie ze skomplikowaną fakturą tego dzieła, a ostrości i przerysowania tutaj mniej raziły.

Hsu Yun Chih          

I. J. Paderewski Album de Mai: Au Soir, Op. 10 No. 1

Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

A. Scriabin Sonata – Fantasy No. 2 in G-sharp minor, Op. 19

 Andante

 Presto

F. Liszt Sonata in B minor, S. 178

Pianistka z Tajwanu, była w gronie moich faworytek po I etapie, miała w repertuarze piękny program, który zdawał się pasować bardzo do jej ekspresyjnej natury. Rozpoczęła kompozycjami Paderewskiego – od razu zwróciło uwagę jej cantabile w dźwięku, które jest jedną z jej wyróżniających cech na tle innych pianistów. Wspaniale zinterpretowała Sonatę- Fantazję Skriabina, do której kompozytor pozostawił poetycko-symboliczny klucz – ma być ona ilustracyjnym poematem inspirowanym tematyką wody. Pierwsza część obrazuje ciszę i spokój letniej nocy brzegiem morza, z jego wzburzoną głębią w przetworzeniu. Druga część to ilustracja burzy i spiętrzonych wód oceanu. Pianistka przepięknie oddała zarówno klimat kolorystyczny jak i falującą narrację tej fantazji. Sonata Liszta mogła być wspaniała, ale … było w niej już trochę zbyt wiele przesady. Pianistka momentami pędziła przez klawiaturę jak tsunami – swoją drogą to zadziwiające jaką organiczną techniką trzeba dysponować żeby wzbudzić w sobie tyle energii! Z tego powodu też nie wszystko wyszło idealnie czysto. W moim odczuciu w zupełności by wystarczyło, gdyby Tajwanka dała z siebie 100% a nie 150. Ale i tak jest fantastyczna, posłuchajmy jej po prostu w większej sali!

17.11.2019

Furumi Yasuko

I. J. Paderewski Miscellanea: Legende, Op. 16 No. 1

Humoresques de Concert: Menuet, Op. 14 No. 1

Ravel Valses Nobles et Sentimentales

Liszt Transcendental Etude No. 10 Appasionata

Liszt Ballade No. 2 in B minor, S. 171

Japońska pianistka, która w I etapie imponująco zagrała Sonatę Szostakowicza rozpoczęła swój recital od „Valses Nobles et Sentimentales” . To dość wyjątkowy cykl, zupełnie inny od chociażby „Gaspard de la Nui” czy „Miroirs”. Bezpośrednią inspiracją do jego napisania były „Walce szlachetne i sentymentalne” F. Schuberta, a na pierwszej stronie znajduje się sugestywny cytat: „..rozkoszna i wciąż nowa przyjemność bezużytecznego zajęcia…”  Yasuko Furumi sprawia wrażenie artystki poważnej, do wszystkiego świetnie przygotowanej – więc troszkę mi tej lekkości i „przyjemności” zabrakło. Uroczo zabrzmiało połączenie ulotnego zakończenia „Walców” w tonacji G-dur z początkiem Menueta w tej samej tonacji. Interpretacja tego najbardziej rozpoznawalnego utworu Paderewskiego była dość klasyczna, niczym mnie nie zaskoczyła. Ciekawie wypadła „Legenda” w swej narracyjnej formie. Najbardziej przekonująco pianistka wypadła w interpretacjach Liszta, szczególnie ujęła mnie „Balladą h-moll”. Zagrała ją z dużą pasją, świetnie rozgrywając dramaturgię całej narracji. Yasuko Furumi gra z godną podziwu biegłością , bardzo przekonująco i pewnie, czasem jedynie mogłaby dodać swoim interpretacjom trochę „skrzydeł”…

Ovcharenko Ilia

I. J. Paderewski Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

Album de Mai: Chant d’amour, Op. 10 No. 2

Schubert – F. Liszt Litanei, D. 343

S. Rachmaninov Sonata No. 2 in B-flat minor, Op. 36 (1931)

Allegro agitato

 Non allegro – lento

Allegro molto

Ginastera Sonata No. 1 in C major

Allegro marcato

Presto misterioso

Adagio molto appassionato

Ruvido ed ostinato

Młody ukraiński pianista rozpoczął swój występ od niezwykle efektownej Sonaty A. Ginastery. Pierwszą część opartą na wyrazistym nieregularnym rytmie, z elementami inspirowanymi folklorem argentyńskim, zagrał z temperamentem. Fantastyczną biegłość i panowanie nad artykulacją w niezwykle szybkich równoległych figuracjach utrzymanych w piano w odległych rejestrach pokazał w Scherzu. Trzecia część odznaczała się ciekawą kolorystyką, a w finałową niezwykle trudną toccatę zagrał z prawdziwym południowym fuoco. Podobało mi się, że nie dał się sprowokować w tym energicznym utworze do przerysowania dynamicznego, zachował dużą kulturę dźwięku i dbałość o proporcje. Utwory Paderewskiego słyszeliśmy już chyba na tym Konkursie w nieco ciekawszych interpretacjach. Natomiast melancholijnie i lirycznie zabrzmiała transkrypcja schubertowskiej „Litanii”. W Sonacie b-moll Rachmaninowa słychać było jego fantastyczną muzykalność i umiejętności. Niektóre miejsca wykonał z niesamowitym temperamentem, choć momentami brzmienie było jak dla mnie zbyt „cienkie”, może jest to kwestia doboru trochę innej pedalizacji. Chociaż zbudowanie bardzo przekonującej interpretacji tej Sonaty może jeszcze wymaga nieco dojrzałości, to ten młody pianista ma naprawdę dużo do powiedzenia i ucieszy mnie, jeśli posłuchamy go w kolejnym etapie.

Denis Zhdanov

I. J. Paderewski Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

Humoresques de Concert: Sarabande, Op. 14 No. 2

Ligeti Etude No. 16 Pour Irina

Schumann Fantasy in C major, Op. 17

Durchaus fantastisch und leidenschaftlich vorzutragen; Im Legenden-Ton

Mäßig. Durchaus energisch

Langsam getragen. Durchweg leise zu halten

Ukraiński pianista oprócz utworów Paderewskiego wybrał na swój recital ciekawą etiudę Ligetiego, a następnie Fantazję op. 17 Roberta Schumanna. Jego występu słuchałam z często pojawiającym się znakiem zapytania. Z jednej strony uważam, że to bardzo ciekawy wykonawca, ma dużo do powiedzenia od siebie, interesująco polifonicznie słyszy muzykę. Na swój sposób jego narracja wciąga, jest logiczna i przekonująco prowadzona. Jednak wszystko w jego estetyce jest tak mocne, powiedziane pełnym głosem… Podzielę się taką trochę pozamuzyczną refleksją. Można budować imponujące pałace, przemawiać do tłumów na stadionach. A można robić wszystko skromniej i o swoich uczuciach mówić łagodnie i do najbliższych. Wydaje mi się, Schumann lepiej czułby się w tej bardziej osobistej estetyce…

Shigemori Kotaro

I. J. Paderewski Miscellanea: Melody, Op. 16 No. 2

Humoresque de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

J. S. Bach Prelude and Fugue No. 8 in E flat minor, BWV 853, WTC I

F. Chopin Sonate No. 3 in B minor, Op. 58

Allegro maestoso

Scherzo. Molto vivace – Trio

Largo

Finale. Presto non tanto

 Reprezentant Japonii to kolejny dobry pianista na tym Konkursie. Choć właściwie nadal jest to punkt wyjścia, bo można chyba tak o wszystkich powiedzieć. Różnice zaczynają się pojawiać, kiedy wchodzimy głębiej w zagadnienie co i w jaki sposób mają nam do przekazania. Doceniam już wysokie umiejętności tego 19-latka, trzeba przyznać też, że jest bardzo muzykalny. Na razie jednak trochę za mocno ponosi go temperament, który przydał się może przede wszystkim w Finale Sonaty Chopina. Ale ogólnie w całym programie, zwłaszcza w miniaturach Paderewskiego, Bachu i III cz. Sonaty Chopina miał tendencje do przejaskrawiania dźwięku, tego niestety trudno było nie zauważyć….

Kulikova Polina

I. J. Paderewski Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

J. Haydn Sonata in A-flat major, Hob. XVI: 46

Allegro moderato

Adagio

Finale

I. Stravinsky Petrushka

   Danse russe

  Chez Pétrouchka

  La semaine grasse

Polinę Kulikovą zapamiętałam z I etapu jako osobę bardzo „harmonijną” – jej ekspresja była głęboka ale wyważona, adekwatna do stylistyki utworu. Po wysłuchaniu tylu świetnych pianistycznie wykonawców w II etapie zaczyna się ten aspekt wyraźnie pojawiać na pierwszym planie. Nokturn w jej wykonaniu był swobodny, nie specjalnie poważny, z lekko sentymentalną nutą ; „Krakowiak” bardzo taneczny, z wieloma pomysłami na zinterpretowanie szczegółów – coż za świeżość spojrzenia! Najpierw trochę żałowałam, że wybrała suitę Strawińskiego – nie jest w moim odczuciu typem niezawodnego wirtuoza, który gra wszystko „bez zająknięcia” , trochę detali niestety nie wyszło. Ale szybko przekonałam się jakie kolorowe oblicze tego utworu udało jej się stworzyć . Wydaje mi się, że pianiści często zapominają wśród gęstej i wirtuozowskiej faktury, że bohaterem tej historii jest kukiełka i wszystko jest baśniowe, nie dzieje się naprawdę. Jak dla mnie najpogodniejsza osobowość w drugim etapie. Mam cichą nadzieję, że ujęła również jurorów – chętnie posłuchałabym jej w Sonacie Schuberta, którą zaplanowała na III etap.

Daria Kiseleva

 I. J. Paderewski Miscellanea: Nocturne, Op. 16 No. 4

 Humoresques de Concert: Cracovienne fantastique, Op. 14 No. 6

C. Debussy Prélude, Book I: No. 6 Des pas sur la Neige

S. Prokofiev Sonata No. 6 in A major, Op. 82

Allegro moderato

 Allegretto

Vivace

Jakże inne spojrzenie na Nokturn Paderewskiego u drugiej Rosjanki, ale równie frapujące! Tu było poważniej, bardziej lirycznie, ciekawie dostrzegła kontrapunktujące motywy. W „Krakowiaku” też kilka nietypowych pomysłów – może już nieco zbyt fragmentaryczna forma, ale to było niezwykle inspirujące. Preludium „Ślady na śniegu” Debussy’ego jako introdukcja do VI Sonaty Prokofieva – cóż za nietypowy ale jak trafiony pomysł! Uległam sile sugestii (ale chyba w muzyce o to chodzi…?) i Preludium wydało mi się w jej interpretacji bardzo zimne, statyczne, „osamotnione”. W tej atmosferze początek I części Sonaty Prokofiewa zabrzmiał niesłychanie przejmująco. I sonata trzymała w napięciu aż do końca – tragiczna, czasem w krzywym zwierciadle, liryczna, z niepokojącym demonicznym finałem. Pisałam w poprzednich komentarzach o stylu – tutaj wszystko wydawało mi się spójne, zrozumienie przekazu muzyki ubrane w odpowiednie środki ekspresji. Nie mam żadnych wątpliwości, że usłyszymy jeszcze tę pianistkę w dalszym etapie!

PÓŁFINAŁ

15-16.11.2019

Leonardo Pierdomenico

Włoski pianista jako pierwszy wystąpił w Sali koncertowej Filharmonii Pomorskiej. Fortepian Fazioli brzmiał niesłychanie świetliście, przestrzennie, ale też zacierały się w jego grze niektóre detale, zwłaszcza przy obfitej pedalizacji. Ballada f – moll Chopina miała narracyjny charakter, ale opowiadała chyba zupełnie inną historię. Zabrakło prawdziwej chopinowskiej głębi, wszystko cały czas było jakby bezproblemowe, powierzchowne, unosiło się w jakiejś beztroskiej aurze. Temperatura ekspresji wzrosła nieco w kulminacji, ale i tak mimo ciekawego brzmienia nie była to przekonująca interpretacja. Choć przyznam, że pianista zauważa dużo szczegółów, ciekawie pokazuje głosy, podkreśla polifonię, zbyt często jednak wykorzystuje manierę grania „prawą po lewej”. Wariacje na temat Chopina Rachmaninowa nie zabrzmiały zbyt klarownie, w szybszych wariacjach przydałaby się bardziej selektywna artykulacja i lepsze kontury akordów. Zdarzyło mu się kilka razy „zaimprowizować” w tekście. Włoski pianista bardzo wsłuchuje się w to co kreuje na scenie. Nie jest typem wirtuoza poszukującego okazji do popisania się, w czym akurat upatruję jego pozytywną cechę. Wszelkie bardziej kolorystyczne wariacje brzmiały przestrzennie na różnych płaszczyznach – ogólne wrażenie chyba bliższe Ravelowi. Dość podobnie odebrałam utwór Michała Dobrzyńskiego – zagrany wtedy po raz pierwszy, więc trudno mi się było odnieść do niego.

Koncert C-dur Mozarta grał tak jakby trochę od niechcenia – jak gdyby gra na fortepianie polegała jedynie na zabawie w gamy, pasaże i głośno-cicho. Liryczny temat w drugiej części sprawił na mnie wrażenie kroczącego „od nuty do nuty”, często pojawiał się zwyczaj rozpoczynania śpiewnej frazy od mocnego dźwięku. Mimo moich wielu krytycznych uwag muszę podkreślić, że to z interesujący i wartościowy pianista. Cieszę się więc że miał wśród słuchaczy duże grono osób, którym się podobał.

Sergyey Belyavsky

W Karnawale op. 9 Schumanna pokazał dużo fantazji, ciekawie kształtując agogicznie poszczególne części. Grał z zaskakującą lekkością – bardzo przejrzyście słychać było figuracyjne plany, ukryte często pod główną tkanką melodyczną. To chyba najlepiej charakteryzuje jego interpretację. Fantastyczny Rekonesans i Paganini! Czasem przydałoby się jednak nieco więcej wyśpiewania, spokoju. Zarówno w częściach lirycznych, jak i tych bardzo gęstych – żeby dźwięk miał czas dotrzeć do słuchacza. Grał w naprawdę szybkich tempach! Czasem po prostu chciałam chwilę dłużej podelektować się niektórymi szczegółami – w tym cyklu akurat tak dużo jest pomysłów – w fakturze, rytmie i harmonii… Scherzo i Marsz Liszta muzycznie nie ma tyle do zaoferowania – tu chodzi o efekt szybkiego ruchu, czasem wręcz „galopu” obu rąk, techniki staccatowej, szybkich oktaw – ewidentny popis pianistycznych umiejętności. I tu ofensywna natura pianisty dała efekt niezwykle brawurowy. Jako pianistka mogłam tylko podziwiać z jaką łatwością i rozplanowaniem energii przemierzał kaskady oktawowe, wydawało się że jest naprawdę w swoim żywiole! Utworowi „Moving frames” Rosjanin nadał bardziej dramatyczny rys, zwłaszcza w pierwszej miniaturze – bardziej prokofiewowski, z większymi kontrastami, szybszym tempem, krótką ostrą artykulacją. W Koncercie C-dur Mozarta na szczęście pokazał też swoją wrażliwą naturę – choć dla mnie była to dość jednowymiarowa interpretacja. Świetnie brzmiały figuracyjne, szybsze momenty, zwłaszcza w III cz. Próbował prowadzić kameralny dialog z orkiestrą, a drugą część zagrał subtelnie, poetycko – choć mnie osobiście nie urzekł swoim rodzajem dźwięku. Podsumowując jego dotychczasowe prezentacje mogę przyznać, że to świetnie przygotowany pianista, który oprócz fantastycznej wirtuozowskiej techniki ma też dużo wyrazistości przekazu. Na szczęście potrafi też odsłonić subtelną naturę!

Kamil Pacholec

W utworze Dobrzyńskiego bardzo precyzyjnie odczytał tekst, a jednocześnie nasycił go ciekawą kolorystyką, dobierając także nie za szybkie tempa. To spowodowało, że najbardziej z dotychczasowych interpretacji zrozumiałam strukturę utworu i nawiązania konstrukcyjne między częściami.. Wzruszająca prostota muzyki Mozarta, szczególnie tej trafiającej prosto do serca, jak Fantazja d – moll sprawiła, że sala wsłuchiwała się w każdą kroplę melodii. Kamil przejmująco, bardzo śpiewnie oddał aurę utworu, cieniował barwy – a w tak skromnej ilości dźwięków każda zmiana koloru ukazuje wrażliwość i ma znaczenie. Słuchając Sonaty h – moll Chopina cieszyłam się, że grał na Steinwayu – mimo wielu walorów fortepianu Fazioli, tu jest większa głębia środkowych i basowych rejestrów, co wspaniale podkreśla szerokie struktury chopinowskiej kompozycji. Jeśli odzywa się we mnie „ucho pedagoga” to myślę sobie – to jest wzorcowo zagrana Sonata. Można tam prześledzić co jest tematem, a co kontrapunktem, wyłowić z gęstej faktury meandry polifonizujących motywów. Scherzo lekkie, ale nie powierzchowne, bardzo dokładne. Długa fraza w III części, spokój ale jednocześnie duże napięcie w środkowym odcinku. Wspaniale brzmiące legato, proporcje w akordach. U Kamila nic nie jest przerysowane, jego sposób gry odznacza się kultura i szlachetnością. Mam nadzieję, że zostanie to docenione nagrodą za najlepiej wykonaną kompozycję Chopina. XII Rapsodia węgierska Liszta była bogata w nastroje, kolory, różnicowanie charakteru – grał brawurowo, zdecydowanie, po męsku, ale też subtelnie miękko, z fantazją. Świetne drobne gęste tryle i pajęczyny ulotnych figuracji. Rozdźwięczone, zróżnicowane cymbałkowe brzmienia – nawet tu w najbardziej wirtuozowskiej materii nadal na pierwszym miejscu była muzyka… Na samym końcu dał się ponieść temperamentowi, trochę nawet zaryzykował – to się opłaciło, finał był świetny!!

W Koncercie C – dur Mozarta Kamil pogodził grę spokojną, opanowaną, z dużym ożywieniem wewnętrznym. Świetnie cieniował figuracje, które nigdy nie zagrane były mechanicznie, śpiewne motywy traktował z lekką wokalną swobodą, stylowo dobierał intonację motywów. W drugiej części pięknie „otwierał” główny, wznoszący się motyw tematu. Pokazał w koncercie pianistykę elegancką, barwną, żywą, subtelną, a kiedy trzeba – wyrazistą.

Philipp Lynov

Recital rosyjskiego pianisty wydał mi się dziś wspaniałym połączeniem głębokiej muzykalności, wyrazistych koncepcji, temperamentu, ale też wyważenia i panowania nad jakością dźwięku. Już w drugim etapie zagrał niezwykle poruszająco Fantazję C – dur Schumanna, dziś potwierdził swoją klasę w kolejnym w recitalu. Rapsodyczna Etiuda Transcendentalna F. Liszta La ricordanza zagrana była ze spokojem, płynnością figuracji, blaskiem, przekonująco odmalowana na klawiaturze wspaniale brzmiącego Steinwaya. Preludium gis –moll S. Taneyeva przypominające nieco brzmienie wczesnych utworów Scriabina zagrane z ekspresją i lekka, motoryczna, z bardzo przejrzyście pokazaną strukturą Fuga.  Moving frames  ujął w mocno zintegrowaną formę – jak do tej pory zabrzmiał chyba najbardziej charakterystycznie i kontrastowo w każdym aspekcie, dobierając wyrazistą artykulację i skrajność barw. Sonata op. 26 Barbera to niezwykle trudne dzieło, wymagające także od słuchacza poddania się tej wyraziście brzmiącej i ekspresyjnej narracji – klasycznej w swojej budowie, ale awangardowej w brzmieniu. Napisana w 1950 roku była wykonana pierwszy raz przez Horowitza – pod wpływem jego sugestii powstała i zyskała ostateczny kształt finałowa, niezwykle trudna fuga. Lynov zagrał Sonatę w niezwykle szybkich tempach, ale „zapas” techniczny jaki posiada pozwolił mu na zachowanie wyrazistości artykulacji i klarowności skomplikowanej faktury – zrobił na mnie ogromne wrażenie! Koncert A-dur Mozarta – jasny, brzmiący, nasycony. Naturalnie i nawet dość swobodnie muzykował, był sugestywny w swych intencjach. Magiczną drugą część zagrał bardzo lirycznie, uczuciowo, szczególnie piękne było ostatnie wejście tematu. W trzeciej części pokazał temperament, z którego znamy go z repertuaru solowego, żywo – ale bez przerysowania dynamiki. Czasem jedynie lekko „uciekał” w pochodach figuracyjnych, ale po chwili zrównoważył się z pulsem orkiestry. To zaledwie 19-letni pianista, ale dysponuje już bardzo dojrzałymi umiejętnościami.

Saetbyeol Kim

Koreańska pianistka, której występów słuchałam do tej pory z dużą satysfakcją, także dzisiaj pokazała swój wyrazisty temperament, czasem wręcz żywiołowość – a zarazem niezwykłą muzykalność. Przede wszystkim ma w sobie dużo kreatywności i gra z muzycznym napięciem – tam nic nie toczy się ot tak, obojętnie. Jej zaangażowanie bardzo sprawdziło się w otwierających urzekający i bardzo trudny pianistycznie cykl Goyescas Granadosa – Los Requiebros. Narracja pianistki była giętka, kapryśna, a zarazem precyzyjna w lekkich, figuracyjnych arabeskach stanowiących tło głównych motywów melodii. W VI Sonacie Prokofiewa pokazała dużą wyrazistość, zacięcie, grała w bardzo skontrastowany i intensywny sposób, czasem przesycony wręcz nadmiarem kulminacji. Przekonująco oddała tragizm i złożoność przekazu tej kompozycji. Z pianistycznego punktu widzenia wszystko jest technicznie świetnie dopracowane, ale nie mam u niej poczucia takiej fantastycznej nadwyżki technicznej jak u poprzedniego pianisty. Wydaje mi się, że ma to związek z dość małą ręką – wtedy w akordowych kulminacjach pianistka musi trochę „walczyć”, aby instrument zabrzmiał wystarczająco mocno. Niemniej jednak udaje jej się ten efekt osiągnąć. Bardzo świeżo i pomysłowo odczytała Moving frames – kolorystyczni i zadziornie. Koncert C-dur Mozarta rozpoczęła swobodnie, ciekawie różnicując charakter motywów. W przetworzeniu pojawiły się lekkie niejasności tekstowe, pianistka zaczęła być bardziej wycofana, ale całą werwę odzyskała już w repryzie, fantastycznie grając ciekawą kadencję. Druga część była zagrana bardzo muzykalnie, z pięknym frazowaniem, a trzecia żywo i selektywnie. Miałam wrażenie, że Koreanka z największą swobodą poruszała się w klasycznych ramach, zachowała też dobre proporcje z orkiestrą grając miejscami bardziej odważnie niż inni. Ma rodzaj scenicznej charyzmy, która sprawia, że zawsze z ciekawością jej słucham.

Xuehong Chen

Chiński pianista rozpoczął od utworu Dobrzyńskiego, dostrzegł w nim wiele walorów impresjonistycznych. Sonata b-moll Chopina ukazała ciekawą, realizowaną z napięciem wizję artystyczną. Po raz pierwszy jednak w jego występie pojawiło się trochę niedokładności tekstowych i nietrafionych basów, nie zawsze też przekonywała mnie realizacja frazy. W pierwszych dwóch częściach brakowało bogactwa i selektywności rejestru basowego. Ten chiński pianista po raz kolejny otworzył przed słuchaczami duże pokłady wrażliwości i pogłębionego wniknięcia w sferę wyrazową. Mam jednak wrażenie, że z Sonatą Chopina potrzebuje jeszcze trochę czasu poprzebywać na scenie, aby móc odważniej wyrazić swoją interpretację. W Melodii Paderewskiego raziły trochę wybijające się niektóre dźwięki linii melodycznej – to zaskakujące, bo właśnie umiejętność frazowania była zawsze jednym z atutów tego pianisty. Scarbo Ravela zabrzmiał wirtuozowsko, ale trochę zbyt swobodnie w traktowaniu czasu. Nie był może bardzo drapieżny – a raczej giętki, falujący, baśniowy, tajemniczy, ale z kulminacją zbudowaną z dużym rozmachem.. W Koncercie C-dur Mozarta miał jasną, ciepłą barwę dźwięku i naturalny puls, nie wyznaczany nigdzie przez metronomiczne akcenty. Dobrze trzymał się w klasycznych ramach, z drugiej strony wydaje się, że nie miał problemów, żeby zawrzeć tam swój temperament i ekspresję. Koncert radosny, z młodzieńczą ale nie przesadną energią. Czasem przydałoby się więcej lewej ręki w niektórych bardziej energicznych figuracjach. Niestety w paru miejscach zabrakło precyzji pulsacyjnej we współpracy z orkiestrą.

Yun Chih Hsu

W Moving frames Tajwanka wykorzystała przede wszystkim dramatyczny potencjał utworu i skrajności dynamiczne, świetnie zabrzmiała też lekka miniatura „punktualistyczna”. Na repertuar całego recitalu złożyły się dwa poważne dzieła: Sonata A-dur op. 101 Beethovena oraz Sonata b-moll Rachmaninowa. W Beethovenie I część zagrała miękko, melodycznie , w drugiej dobrze wyeksponowała rytm punktowany, który jest pewną idee fix tej części. Klarownie zabrzmiała złożona fuga stanowiąca finał sonaty. Wydaje się jednak, że na razie nie udało jej się oddać pogłębionego wyrazu tej należącej już do najbardziej złożonych i dojrzałych kompozycji Beethovena. Sonatę Rachmaninowa zagrała z dużym rozmachem, w oszałamiająco szybkim tempie. Mimo selektywności wszechobecnych figuracji niepotrzebnie – wiele akordowych, przestrzennych czy lirycznych momentów trudno zbudować wtedy z przekonującą narracją. Wydaje się, że dysponowanie wspaniałą biegłością prowokuje ją do mierzenia się z najbardziej wymagającymi dziełami fortepianowymi. Jest fantastycznie przygotowana, gra z wyrazistością intencji, jej sugestywność i urok na scenie uwodzi. Brakuje jeszcze niestety dojrzałości, a w interpretacje brzmią trochę powierzchownie… Zupełnie inaczej jednak pasowała jej osobowość do Koncertu C-dur Mozarta. O ile u poprzedniego chińskiego pianisty określiłabym jego estetykę dźwięku jako „aksamitną”, to u Tajwanki to był „brylant”. Koncert był lekki, błyszczący, z sugestywną narracją, bardzo selektywny. Słuchanie tego rodzaju pianistyki przywołuje na myśl przyjemność zanurzenia dłoni w krystalicznie czystej wodzie, czy górskiego poranka. A przecież to jest chyba jeden z powodów, dla których słuchamy tego rodzaju muzyki – żeby na chwilę zrobiło się piękniej i radośniej… Tajwańska pianistka doskonale wie jak ten efekt osiągnąć – to jest wypracowane i oparte nie tylko na intuicji – ale brzmi świeżo i naturalnie.

Yasuko Furumi

Bardzo wyrazista, mocna interpretacja Dobrzyńskego, chyba najbardziej „prokofiewowska”. Japońska pianistka dostrzegła i ciekawie uwypukliła interesujące motywy. W Preludium gis-moll Taneyeva pokazała dużo liryzmu, polifonicznego i zarazem swobodnego prowadzenia fantazyjnej narracji. Fuga była oszałamiająco konsekwentna w swej motoryce, łącząca zarówno leggiero i marcato, co nakreśliło wyraziście plany, na których opiera się jej konstrukcja. Medytacja Czajkowskiego refleksyjna, ale z szeroko namalowaną, symfoniczną kulminacją. W III Sonacie f-moll Schumanna była i giętkość, i wiele płaszczyzn, usłyszana złożona struktura wielowątkowa, przejrzystość rytmiczna. Temperament, świetne brzmienie instrumentu, które pianistka kreowała reagując na akustykę sali. Fantastyczna zmienność w Andantino de Clara Wieck – zasłuchanie, smutek, pasja, desperacja. Przeżyta wewnętrznie część ale też przekonująco uzewnętrzniona. Z lekkością i schumannowską „nerwowością” oddana finałowe prestissimo cantabile – jak łatwo tu o złe proporcje, a u Japonki były fantastyczne. Ta dwoistość natury – liryka w linii wiodącej, a w tle szalejący gąszcz figuracji! Choć momentami sięgała do bardzo mocnego forte,  w tej sali nie brzmiało to w sposób przerysowany. Po raz kolejny ten sam Koncert C-dur, a w jeszcze innej odsłonie. Na mnie zrobił wrażenie najbardziej poważnego – japońska pianistka już we wcześniejszych etapach pokazała ten rys swojej osobowości. Jej interpretacja miała dobrą, retoryczną narrację, momentami może nawet trochę beethovenowski charakter – ale to dojrzały koncert Mozarta, więc wyrazista gra brzmiała przekonująco. W połączeniu z dobrą współpracą z orkiestrą było to naprawdę interesujące wykonanie. Yasuko Furumi miała bardzo dobrze przygotowany program we wszystkich etapach i świetnie potrafi pokazać to na estradzie!

Ilia Ovcharenko

Wybrane przez ukraińskiego pianistę na rozpoczęcie recitalu efektowne, wcześniej nie znane mi Preludium es-moll L. Revutsky’ego interesująco połączyło się z utworem Moving frames. Obowiązkowy utwór wykonany był tym razem bardziej pastelowo, impresjonistycznie – inne, ciekawe ujęcie. Sonata h-moll Liszta to jeden z tych utworów, o którego zagraniu z reguły marzą młodzi pianiści. Po raz trzeci pojawiła się na tegorocznym Konkursie i choć wiele aspektów było na razie jeszcze niedoskonałych, to ogólne podejście do charakteru utworu najbardziej mi się z tych wykonań podobało. Jest w tym pianiście dużo autentycznego żaru, potrafi zaryzykować, ale też bardzo rozsądnie rozplanować kulminacje i rozłożenie sił – co w tym utworze jest bardzo ważne. Wiele ważnych elementów trochę się jednak zatarło, m.in. z powodu bardzo szybkich temp. Zabrakło dobrego wyeksponowania tematów, z których wywodzi się później cała kompozycja. W lirycznych miejscach czułam niedosyt długiej, bardziej spójnej linii, większego legato – łatwo te fragmenty dzielą się na kawałki. Koncert A-dur Mozarta grał bardzo subtelnie, lekko, momentami niestety wręcz znikał za brzmieniem orkiestry. Czasami była to kwestia niepotrzebnie używanego lewego pedału, a częściej zbyt powierzchownego kontaktu z klawiaturą. Przepiękna druga część nie miała przekonującego, ekspresyjnego dialogu z orkiestrą. Pianista chwilami „budził” się w trzeciej części, ale i tak ogromny niedosyt pozostał. Puls był pospieszny, a figuracje dość blade. Trochę to dziwi u tak do tej pory dobrze brzmiącego pianisty – czy był to świeżo nauczony utwór, w którym nie czuje się jeszcze pewnie?… Ovcharenko to już teraz bardzo interesujący, przyciągający swoją osobowością i dysponujący ogromnymi umiejętnościami pianista. Mam wrażenie, że czas jego największych sukcesów i gotowość na nie nadejdzie może nie na tym konkursie, ale z pewnością wkrótce!

Daria Kiseleva

Rosjanka rozpoczęła kompozycją konkursową – ciekawie, wyraźnie inaczej, z mocniejszym uwidocznieniem harmonii, bardziej w stylu Ravela niż Prokofiewa. Na swój recital nie wybrała oczywistego, efektownego programu. Przeszła od „tryptyku” przedklasycznego do Wariacji na temat Corellego Rachmaninowa, kończąc jednym z najbardziej znanych Preludiów i fug Szostakowicza. Dwie Sonaty Scarlattiego (h – moll K 27,G-dur K 455) plus Solera (F-dur R. 56) zagrała bardzo precyzyjnie (jaka ilość repetycji!) ,nie przejaskrawiając środków ekspresji, domalowując lekki pogłos pedalizacją. To było eleganckie, subtelne, wysmakowane. Rosyjska pianistka jeśli „flirtuje” z publicznością to efektownym strojem, ale nie interpretacją. Pokazała dziś dużo wrażliwości, melancholii, wejścia w głębsze warstwy utworu. Stworzyła w wariacjach Rachmaninowa, opartych na XV-wiecznej popularnej melodii tanecznej, ciekawie rozwijającą się, zróżnicowaną, pełną bogactwa planów opowieść. W Szostakowiczu pokazała świetną energię i artykulację, wyrazistość ale i lekkość oktaw, panowanie nad przewrotną fugą. Lubię to jej wyraziste wydanie – pokazane przede wszystkim w II etapie, w Sonacie Prokofiewa. Dzisiaj było zdecydowanie bardziej subtelnie. W Koncercie A-dur Mozarta w pierwszej części miałam lekki niedosyt dźwięku, chociaż było słychać, że jej interpretacja jest zarówno poetycka jak i głęboka. Jakże to trudno wyważyć – grać z zaangażowaniem, ekspresją, ale trzymać się ram stylistycznych. Równocześnie zachować dobre proporcje w stosunku do orkiestry – a tu już wiele elementów nie należy do pianisty… Druga część zagrana była z napięciem i pięknym wyczuciem, trzecia zaś – dzięki najbardziej ruchliwej fakturze – brzmiała już jasno i nośnie. Daria Kiseleva to pianistka, która ma dużo do opowiedzenia muzyką i świetną technikę, która jej to umożliwia!

FINAŁ

18-19.11.2019

Z satysfakcją mogę odnotować, że wszystkie tegoroczne koncerty finałowe wypadły bardzo dobrze, a niektóre nawet znakomicie. Wbrew pozorom to nie jest takie oczywiste! Na bydgoskim konkursie pianiści mają do przygotowania 3 godziny programu – dwie solowego plus dwa koncerty. Nie bez znaczenia jest fakt, że ten program musi być bardzo zróżnicowany – co chwilę trzeba „przestawiać się” na inną stylistykę i w każdej wypaść adekwatnie i przekonująco. Krótkie odstępy, a właściwie wręcz brak odstępów między poszczególnymi etapami (jest tylko czas na próbę z orkiestrą) nie pozostawiają wiele miejsca na odpoczynek i dostrojenie się do kolejnego repertuaru. Pianiści, którzy docierają do finału, muszą mieć koncert wcześniej już świetnie ugruntowany i ograny – najlepiej oczywiście z orkiestrą. Nie zawsze tak bywało – o czym świadczyły niektóre nieudane prezentacje finałowe poprzednich edycji Konkursu. I choć to z ludzkiego punktu widzenia zupełnie zrozumiałe – konkurs rządzi się swoimi dość bezwzględnymi prawami: tu margines na pomyłki i chaos wykonawczy jest w najlepszym razie minimalny. Na szczęście w tym roku koncertów z orkiestrą symfoniczną mogliśmy słuchać ze spokojem i dużą satysfakcją. A były same przeboje – Koncert b-moll Czajkowskiego, II Koncert c-moll Rachmaninowa i znacznie rzadziej grywany, niezwykle trudny II Koncert g-moll Prokofiewa.

Pierwszy wystąpił Sergyey Belyavsky z Rachmaninowem. Jak zwykle opanowany, pewny siebie, z dokładną wizją tego co i jak chce zagrać. Obrał niezwykle szybkie tempa, co nie pozwala w tym koncercie w pełni rozkoszować się szeroką frazą i tak charakterystyczną, przejmującą harmonią. Jego wykonanie było momentami dość kapryśne – czasem pozwalał sobie na mocne rubato albo zaskakująco wolne zagranie tematu, ale nie czułam w tym autentycznego, głębokiego zaangażowania. Fortepian Fazioli, który świetnie sprawdzał się w niektórych solowych utworach, tutaj nie miał wystarczająco głębokiego, przestrzennego, pełnego we wszystkich rejestrach dźwięku. Doceniam jego fenomenalną technikę i opanowanie na scenie, zachował maximum energii do samego końca koncertu, a niektóre najtrudniejsze fragmenty III części strzelały spod jego dłoni niczym fajerwerki.. Podziwiam pewność i skuteczność – wielu słuchaczom bardzo się podobał. Dla mnie jednak jego aura brzmieniowa i rodzaj narracji nie pasowały za bardzo do tego, co chciałabym usłyszeć w muzyce Rachmaninowa.

Kamil Pacholec wybrał na finał Czajkowskiego. To koncert, którym już wielu pianistów wygrywało największe konkursy pianistyczne. Daje wykonawcy możliwość wyeksponowania licznych walorów – szlachetności mocnego brzmienia, śpiewności w miejscach bardziej subtelnych, imponujących kadencji i fragmentów wirtuozowskich. Ten koncert aż iskrzy się od różnych barw i porusza kantylenowymi frazami. Kamil bardzo dobrze się w nim wczoraj zaprezentował. Był skoncentrowany, dobrze współpracował z orkiestrą. Wspaniale rozpoczął pierwszą część, grał szeroko, z rozmachem, a fortepian Steinway pięknie brzmiał pod jego palcami. Dopadła go w pewnym momencie chwila niepewności tekstowej, ale na szczęście dość szybko sobie z nią poradził i powrócił do wcześniejszej swobody – choć może już bez takiego animuszu. Zwycięsko przebrnął przez najeżone trudnościami kaskady oktawowe i kadencję, w drugiej części pokazał dużo blasku, selektywności i świadomej współpracy z orkiestrą. Może szkoda trochę, że nie powrócił do takiego wzniosłego, brawurowego impetu z jakim rozpoczął koncert – ale to się wiąże zawsze z pewnym ryzykiem. Kamil zagrał bardziej rozważnie, ale za to czysto, skutecznie i pełnym kultury dźwiękiem. To był udany występ!

Tak się złożyło, że II Koncert Prokofiewa mieliśmy okazję słyszeć na inauguracji Konkursu dwa tygodnie temu w fenomenalnym wykonaniu Nikity Mdoyantsa. Mając w uszach tamtą porywającą interpretację pomyślałam sobie – Philipp Lynov ma teraz niełatwe zadanie. Ale szybko przestałam cokolwiek porównywać, nie było takiej potrzeby. Lynov grał z dużym imperatywem wewnętrznym, dramaturgią, był jak rzeźbiarz, który na naszych oczach bryłę szlachetnego marmuru przemienia w przejmującą formę. Ten koncert wymaga mocnych środków ekspresji i pewnego może nawet wyrachowania – tu nie ma przestrzeni na „porywy serca” jak w Rachmaninowie. To jest muzyka trudnych czasów i Lynov umiał jej głębię pokazać. Ale nie zrobiłby tego bez wspaniałej techniki – ma się wrażenie, że nie ma dla niego rzeczy nie do zagrania. A przy tym nie technika i popis jest u niego celem – to jest wszystko podporządkowane stronie wyrazowej. Kilka razy poniósł go temperament i „uciekał” lekko orkiestrze, ale to było zupełnie w granicach konkursowej normy. Swoją drogą bydgoska orkiestra dobrze się spisała w tej niezwykle trudnej, także do zgrania, kompozycji! Pianistyka Rosjanina, ale też pewna moc i charyzma, którą ten młody człowiek roztacza ze sceny, zrobiła na mnie bardzo duże wrażenie. To jest najmocniejszy kandydat na zwycięzcę!

Drugiego dnia wystąpiły dwie pianistki – zupełnie różne, ale tak samo mocne i waleczne! W wykonaniu Saetbyeol Kim usłyszeliśmy ponownie Koncert Czajkowskiego. Zaczęła fantastycznie – nagle fortepian Fazioli się „otworzył”, brzmiał znacznie pełniej niż u Belyavskyego. To był koncert pełen temperamentu, wachlarza uzewnętrznionych emocji, z bardzo „słowiańską” narracją. Czasem pianistka wyprzedzała orkiestrę – w niektórych miejscach nawet słusznie chciała pójść nieco do przodu, ale nie udało jej się pociągnąć zespołu za sobą. Grała jak zawsze bardzo kreatywnie i z wyraźnie stuprocentowym zaangażowaniem. Zastanawiałam się na czym to u niej polega –wydaje się, że po prostu na bieżąco jest bardzo zaciekawiona tym, co w danym momencie gra. To wbrew pozorom nie jest u każdego takie oczywiste. Ćwicząc setki godzin dany utwór wykonawcy nadmiernie „oswajają się” z nim, przyzwyczajają do tego, co może na początku ich fascynowało, poruszało, dziwiło – ale z czasem te uczucia powszednieją. A dla słuchacza trzeba grać zawsze tak jakby „na nowo”. W pierwszej części pomyślałam sobie – nie ma imponujących oktaw, wszystkie sekwencje gra sprytnie operując dynamiką i agogiką. Ale w finale koncertu i w tym pokazała prawdziwy lwi pazur. No i świetne, kolorowe Allegro vivace w środkowej części!

O ile Koreanka walczyła w finałowym występie temperamentem i kreatywnością, to Japonka Yasuko Furumi ogromnym opanowaniem i bardzo skutecznym rozgrywaniem wszystkich kolejnych odcinków koncertu. Jako jedyna z finalistów nigdzie nie dała się ponieść w tempach i była idealnie zgrana z orkiestrą! Słuchając tej interpretacji pomyślałam, że jej gra jest jak świetnie napisany scenariusz superprodukcji filmowej. Ona dokładnie wie jakie wrażenia i emocje, w którym miejscu i jakimi środkami wywołać u słuchacza. Miała fantastycznie rozplanowany czas, artykulację tak dokładną, że można było wysłyszeć wszystkie plany i dźwięk na tyle nośny, że zawsze była dobrze słyszalna na tle orkiestry. Jako jedyna grała na fortepianie Kawai, który świetnie brzmiał w tym koncercie. Może nie było w jej interpretacji nic zaskakującego, nowatorskiego pod względem muzycznym, ale za to jak dobra realizacja wykonania! A przy monumentalnej formie, gdzie nie ma miejsca na tak wiele niuansów jak przy grze solowej, to największy atut! Myślałam, że jest nieomylna, a jednak drobiazg w podstępnym fragmencie III części się wydarzył – to dobrze, w muzyce nie jest potrzebna cyfrowa perfekcja. Japonka zaimponowała mi szeroką, wypełnioną podskórnie narracją i mocnym temperamentem. Świetne zakończenie finałowych przesłuchań!

Konkurs jest dofinansowany ze środków: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Miasta Bydgoszczy.

PARTNEREM Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. I. J. Paderewskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie